لقمهای نان حلال در دل نیمه شب و زنی پیر…
بازدیدها: 209
لقمهای نان حلال در دل نیمه شب و زنی پیر…
گروه اجتماعی: مردم سبزوار هر روز پیرزنی را میبینند که چادرش را دور گردنش پیچیده و در حال جمعآوری کارتنهای کنار خیابان است. پیرزنی که برای کسب لقمهای نان حلال هر روز مسیر خیابان مرکزی شهر سبزوار تا میدان فلسطین را با فرغونش برای جمعآوری کارتن طی میکند.
به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، وضعیت معیشتی این روزهای جمعی از مردم مومن به دلیل تعطیلی کارخانجات کوچک و رکود حاکم بر کشور روزگار خوشی ندارد. کارگرانی که روزی در زمان ساخت مسکنهای مهر استاد کار شده بودند این روزها حتی حاضرند به کارگری بروند ولی حتی کسی آنها را به کارگری هم نمیبرد. به ویژه پیرمردانی که سن و سالی از آنها گذشته است و بعضی زنان سرپرست خانواده در این موقعیت آسیبپذیرتر شدهاند.مردم سبزوار هر روز پیرزنی را میبینند که چادرش را دور گردنش پیچیده و در مسیر خیابان بیهق تا میدان فلسطین در حال جمعآوری کارتنهای کنار خیابان است. پیرزنی که بسیاری از کسبه و اهل محل او را میشناسند و با فرغونش هر روز مسیر خیابان مرکزی شهر سبزوار تا میدان فلسطین را برای جمعآوری کارتن طی میکند.
این پیرزن به دلیل وضعیت بد اقتصادی این روزها کمک خرج برادر پیر کارگرش همراه با فرزندانش شده است، کارگری که در جوانی توانا و نیرومند بود و این روزها به دلیل پیری و نبود کار زیاد برای کارگران در رقابت با جوانان پر توان یک روز کار دارد و یک ماه بی کار است.
ساعت ۲۲,۳۰ شب است که در حال برگشت به خانه هستم، دقایقی پای صحبتهای پیرزن مینشینم، تا گوشی باشم برای شنیدن دردهایش و رساندن آن به مسئولان؛ پیرزن در حالی که کار میکرد، پاسخ سوالاتم را داد، از دادن نام و نشانش و ثبت چهرهاش در خبر خودداری میکند، وی با بیان اینکه از هفت سالگی پای دار قالی بزرگ شده است و از همان ابتدا کمک خرج زندگی بوده است، اظهار کرد: سواد ندارد و این روزها به دلیل پیری و کم شدن نور چشمش شبها گاهی اوقات چشمانش به خوبی نمیبیند و در جوی آب میافتد.وی با اظهار اینکه تحت پوشش هیچ ارگان و نهادی نیست و هر روز از ساعت حدود ۱۰ صبح به بعد شروع به جمع آوری کارتنهای قرار گرفته در کنار خیابان میکند که روزی حداکثر دو فرغون جمعآوری کرده و خریداران هر کیلو کارتن را ۲۵۰ تومان با ارفاق ۳۰تومان اضافی در هر کیلو میخرند، ابراز کرد: قبل از جمعآوری کارتن به ریسندگی نخ و پشم مشغول بودم و با پیشرفت تکنولوژی و آمدن دستگاههای نخریسی این نوع ریسندگی از مد افتاد و بی کار شدیم.سیگار و دود حالم را بهم میزند این بانوی زحمتکش که مورد احترام تمام کسبه و بازاریان است، وقتی از او میپرسم آیا معتاد است و یا از خانوادهشان کسی معتاد شده است، اظهار کرد: خدا نکند، از چند متری که بوی سیگار به مشامم می رسد بدم میآید و سرم گیج میخورد.وی با بیان اینکه گاهی اوقات حتی با چند کیلومتر راه رفتن و ساعتها پیادهروی به دلیل اینکه افراد دیگری در این شغل هستند چیز زیادی پیدا نمیکند، ابراز کرد: گاهی اوقات مردم خیر نیز کمک میکنند.در حالی که عقربههای ساعت به نیمه شب نزدیک میشود و بسیاری به خواب ناز فرو میروند، این بانوی زحمتکش باید چندین کیلومتر بار فرغونش را تا منزل سپری کند او این مسیر را طی میکند تا لقمهای حلال را به دست آورد هر چند معلوم نیست اگر همه دستاوردش از جمعآوری کارتن را بفروشد به ۱۰ هزار تومان برسد یا خیر.
جامعه اسلامی در حقیقت یک واحد بیش نیست و همه افراد آن اعضای یک اندامند و خیر و شر و نیک و بد هر یک از اعضاء به یکدیگر و به همه اعضاء سرایت کرده و شرط سلامت این اندام، اجرای اصل عدالت و مساوات و اصل مسئولیت متقابل و همیاری همگانی افراد است؛ به اقتضای اصل مسئولیت، تک تک افراد این جامعه همچنان که مسئول حفظ حیات و رفاه خودشان هستند، در مقابل دیگران نیز مسئولیت دارند و باید در فکر غم و شادی دیگران نیز باشند.
در جامعه فقر و غنا و بی نیازی و نیازمندی به هم گره خورده و آمیخته شده است. فرد جامعه اسلامی با تلاش و کوشش خودش کار کرده و ثروت تولید میکند تا از آن بهره بگیرد و از زیادیهای آن به دیگر افراد جامعه بهره میرساند.مال و ثروت، در حقوق اسلام قبل از انکه صفت فردی داشته باشد، خصلت الهی و اجتماعی دارد، در آیه هفت سوره حدید آمده ذکر شده است: «آمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ وَأَنفِقُوا مِمَّا جَعَلَكُم مُّسْتَخْلَفِينَ فِيهِ فَالَّذِينَ آمَنُوا مِنكُمْ وَأَنفَقُوا لَهُمْ أَجْرٌ كَبِيرٌ،به خدا و پيامبر او ايمان آوريد و از اموالى كه شما را در آن جانشين [خود] قرار داده انفاق كنيد پس كسانى از شما كه ايمان آوردند و انفاق كردند برايشان پاداش بزرگى است.در قرآن و سنت و سایر منابع فقهی اسلامی صدقه، خمس، زکات، احسان و نیکوکاری، انفاق و ایثار وجود دارد، بر این اساس از اموال و سود ثروتنمدان کاسته شده و به فقرا و نیازمندان میرسد و یا در مصالح کل جامعه مصرف و ثروتها تعدیل میگردد و امکان اینکه ثروت ملی در دست عدهای متمرکز شود، منتفی و روح برادری و صمیمیت در میان جامعه ایجاد میشود.محرومیتزدایی وظیفهای عمومی استبه طور کلی، اسلام تلاش و حرکت برای محرومیتزدایی از جامعه را یک وظیفه عمومی میداند و اندیشه مبارزه با فقر و کوشش در جهت سیر کردن شکمهای گرسنه را یکی از اصول خود معرفی میکند.در قرآن خداوند با مضامین گوناگونی توانگران را به انفاق و بخشش تشویق و هدایت و بر اهمیت آن تأکید کرده است از جمله در آیه ۱۹۵ سوره بقره: «وَأَنفِقُواْ فِي سَبِيلِ اللّهِ وَلاَ تُلْقُواْ بِأَيْدِيكُمْ إِلَى التَّهْلُكَةِ وَأَحْسِنُوَاْ إِنَّ اللّهَ يُحِبُّ الْمُحْسِنِينَ، در راه خدا انفاق کنيد و خويشتن را به دست خويش به هلاکت ميندازيد و نيکی کنيد که خدا نيکوکاران را دوست دارد».
و آیه ۲۵۴ سوره بقره که فرموده است: «يَأَيُّهَا الَّذِينَ ءَامَنُواْ أَنفِقُواْ مِمَّا رَزَقْنَاكُم مِّن قَبْلِ أَن يَأْتىَِ يَوْمٌ لَّا بَيْعٌ فِيهِ وَ لَا خُلَّةٌ وَ لَا شَفَاعَةٌوَ الْكَافِرُونَ هُمُ الظَّالِمُونَ، اى كسانى كه ايمان آوردهايد از آنچه به شما روزى کردیم انفاق كنيد پيش از آنكه روزى بیاید كه نه کسی برای گشایش خود چیزی تواند خرید و نه دوستی و شفاعتی بکار آید و کافران ، همان ستمگرانند»، و همچنین در آیه ۲۶۷ سوره بقره خداوند سبحان بیان کرده است:«يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُواْ أَنفِقُواْ مِن طَيِّبَاتِ مَا كَسَبْتُمْ وَمِمَّا أَخْرَجْنَا لَكُم مِّنَ الأَرْضِ وَلاَ تَيَمَّمُواْ الْخَبِيثَ مِنْهُ تُنفِقُونَ وَلَسْتُم بِآخِذِيهِ إِلاَّ أَن تُغْمِضُواْ فِيهِ وَاعْلَمُواْ أَنَّ اللّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٌ ای کسانی که ايمان آورده ايد، از اندوختههای نيکوی خويش و از آنچه، برايتان از زمين رويانيدهايم انفاق کنيد، نه از چيزهای ناپاک و بد، که خود آنها را جز از روی اغماض نمیستانيد و بدانيد که خدا بینياز و ستودنی است. یا در آیه ۱۸ سوره حدید که بیان شده است:«إِنَّ الْمُصَّدِّقِينَ وَالْمُصَّدِّقَاتِ وَأَقْرَضُوا اللَّهَ قَرْضًا حَسَنًا يُضَاعَفُ لَهُمْ وَلَهُمْ أَجْرٌ كَرِيمٌ، خدا به مردان صدقه دهنده و زنان صدقه دهنده ای که به خدا قرض الحسنه می دهند ، دو چندان پاداش می دهد ، و نيز آنها را اجری نيکوست.آنچه که از آیات و روایات بر میآید این است که اگر مومنان به وظایفشان عمل کنند و مسئولان عدالت را در جامعه اسلامی به درستی پیاده و اجرا کنند، نباید شاهد کار کردن بانوانی از این دست در سن پیری با این وضعیت باشیم که برای به دست آوردن لقمهای نان حلال تا نیمههای شب بیرون از منزل باشند.
اگر چه کار کردن اینگونه افراد برای بعضی از جوانان که نشستهاند تا دیگران برای آنها شغل پشت میز بیافرینند، الگو است ولی اگر ادارات و نهادهای حمایتی به وظایفشان عمل کنند اگر همسایهها به درستی از حال همسایه با خبر باشند و رفتاری اسلامی داشته باشند و به دستورات قرآن عمل کنند، نباید شاهد باشیم پیرمردان و پیرزنانی این روزها به سختی و با سیلی صورتشان را سرخ نگه دارند.
علی اکبر ملکی