بازخورد گزارش «مدرسه‌ علمیه‌‌ای با موقوفات میلیونی»

بازدیدها: 5763

بازخورد گزارش «مدرسه‌ علمیه‌‌ای با موقوفات میلیونی»

پس از ارسال گزارش «مدرسه‌ علمیه‌‌ای دارای موقوفات میلیونی اما محروم از هزینه نگهداری» بر روی خروجی ایکنا، شاهد بازخورد بسیار خوبی در سبزوار از طرف مسئولان شهرستان در این مورد بودیم تا جایی که به کرّات افراد زیادی از این مدرسه علمیه بازدید و برای پیگیری مسائل عنوان‌شده اقدام کردند.

به گزارش بصیرت خوشاب به نقل از خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، پس از ارسال گزارش «مدرسه‌ علمیه‌‌ای دارای موقوفات میلیونی اما محروم از هزینه نگهداری» بر روی خروجی ایکنا، شاهد بازخورد بسیار خوبی در سبزوار از طرف مسئولان شهرستان در این مورد بودیم تا جایی که به کرّات افراد زیادی از این مدرسه علمیه بازدید و برای پیگیری مسائل عنوان شده اقدام کردند.
از اقدامات اولیه انجام‌شده در این باره می‌توان به پیگیری میراث فرهنگی برای ثبت در فهرست آثار ملی و تاریخی و پیگیری اداره اوقاف برای ساماندهی وضعیت طلاب در حال تحصیل در این مدرسه علمیه که از موقوفات شهریه دریافت می‌کردند، اشاره کرد.
در ابتدا نگاهی می‌اندازیم به آخرین وضعیت تعمیرات انجام شده برای این مدرسه تاریخی از طرف اوقاف و وظیفه نظارت بر آن را از طرف این اداره بررسی می‌کنیم.
آخرین تعمیرات این بنای تاریخی
«تعمیرات این مدرسه تاریخی ۱۱۰۰ ساله که از بناهای عهد معزّالدوله دیلمی است بسعی و اهتمام اداره اوقاف سبزوار بریاست اخوان صادقی انجام و کتابخانه آن افتتاح گردید. ۱۳۴۴ هجری شمسی»

وظیفه نظارت اداره اوقاف بر اساس قانون
بر اساس وظایف سازمان اوقاف و امور خیریه مطابق ماده یک قانون تشکیلات و اختیارات سازمان اوقاف مصوب ۲ دی ۱۳۶۳ ماده ۱۴، تحقیق در جمع و خرج عواید راجع به وقف و نیز صدور مفاصا حساب و تطبیق مصارف با مفاد وقفنامه و تشخیص متولی و ناظر و‌ موقوف علیهم(‌با رعایت ماده ۷ این قانون و تبصره‌های آن) با شعب تحقیق اوقاف است، مگر در موقوفات منصوص‌التولیه در صورتی که مظنه تعدی و‌ تفریط متولی نباشد».
بر اساس این ماده، بررسی عملکرد متولیان، نظارت و چگونگی اجرای نیات و هر آنچه مربوط به تولیت و اداره موقوفه باشد، با ادارات تحقیق خواهد بود که در صدور مفاصا حساب و گزارش تعدی و تفریط(نظریه ممنوع المداخله) ظهور پیدا می‌کند. اینکه به تخلّفات و تعدّی و تفریط متولی و ناظر رسیدگی شود و یا اینکه مصارف عوائد موقوفه با مفاد وقف‌نامه تطبیق داده شود، مبیّن این است که عملکرد متولیان و نظارت، تحت نظارت پیدا و پنهان ادارات تحقیق قرار دارد.

برای پیگیری گزارش اولیه به سراغ حجت‌الاسلام حسین نیساری، رئیس اداره اوقاف سبزوار و خوشاب رفتیم؛ وی درباره موقوفات مدرسه فخریه به خبرنگار ایکنا گفت: از زمانی که مرکز مديريت حوزه‌های علميه راه‌اندازی شده، امور حوزه بر عهده آن‌ها و رييس حوزه است.
وی با بیان اینکه درآمد موقوفات بعد از درخواست رييس حوزه علميه به حساب حوزه واريز و اداره اوقاف، اسناد هزينه را تحويل می‌گيرد، تصریح کرد: موقوفات اين حوزه همگی فعال بوده و هيچ مشکلی ندارند.
حجت‌الاسلام نیساری با تأکید بر اینکه دخالت اداره اوقاف فقط در بحث موقوفه است که شرعاً بايد برای اجرای نيت، برابر خواسته واقف انجام شود چه متولی داشته باشد و چه نداشته باشد، ابراز کرد: در حال حاضر مطابق درخواست واقف بايد درآمدها، صرف طلاب و هزينه‌های جاري حوزه علمیه شود.
رئیس اداره اوقاف شهرستان سبزوار با اشاره به اینکه به رئيس حوزه علمیه فخريه قبلا اعلام کرديم هزينه‌های جاری(حقوق خادم، هزينه‌های قبوض، هزينه‌های عمرانی و …) حوزه بدون هيچگونه مشکلی قابل پرداخت است اما شهريه‌ای که به طلاب داده می‌شود، بايد از طرف مرکز مديريت حوزه‌های علميه تأييد شود، عنوان کرد: تاکنون چندين جلسه بين مدير کل اوقاف با مرکز مديريت حوزه علميه برگزار شده تا نتيجه قطعی درباره این موضوع حاصل شود.

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر تا تعیین وضعیت طلاب مدارس فخریه و شریعتمداری شهریه آن‌ها از محل موقوفات قطع شده است، اظهار کرد: با توجه به اینکه این دو مدرسه پذیرش جدید نداشته‌اند از مدیریت حوزه‌های علمیه استان خراسان رضوی درخواست کردیم تا وضعیت طلابی که در این مدارس در حال تحصیل هستند، مشخص شود.
میراث فرهنگی سبزوار مستندات میراثی بودن مدرسه فخریه را ارائه دهد
وی اظهار کرد: طی‌ نامه‌نگاری‌های انجام شده در مورخه ۲۶ و ۲۸ اردیبهشت سال جاری با اداره میراث فرهنگی سبزوار درخواست‌کرده‌ایم، وضعیت میراثی بودن مدرسه علمیه فخریه را مشخص کنند تا درصورتی که جزو آثار میراث فرهنگی نباشد، این مدرسه تخریب و دوباره بازسازی شود.
رئیس اداره اوقاف شهرستان‌های سبزوار و خوشاب در ادامه عنوان کرد: تاکنون پاسخ کاملی به همراه مستندات لازم در این باره برای ما ارسال نشده است.
با پاسخ اداره اوقاف راهی اداره میراث فرهنگی می‌شوم تا وضعیت میراثی بودن این بنای تاریخی و ملی را بررسی کنیم. محمودرضا سلیمانی، رئیس اداره میراث فرهنگی سبزوار درباره بنای تاریخی مدرسه فخریه به خبرنگار ایکنا گفت: الزاما هر بنای تاریخی که ثبت میراث فرهنگی نشده باشد، از حدود تاریخی خارج نیست.
وی با بیان اینکه تاریخ مدرسه فخریه به اواخر قاجاریه و قبل از آن برمی‌گردد، اضافه کرد: گرچه بعضی از همکاران قبلی من درباره ثبت این بنای ملی و تاریخی سهل‌انگاری داشته‌اند و در فهرست آثار ملی ثبت نکرده‌اند ولی پرونده ثبتی آن در جریان است.
رئیس اداره میراث فرهنگی سبزوار با ابراز اینکه هزاران عالم دینی در طول تاریخ در این مدرسه علمیه درس خوانده و از کلاس‌های حوزه در این مکان تاریخی بهره گرفته‌اند، گفت: ما اعتبار و ارزش برخی از دانشگاه‌های سبزوار را به برکت تربیت عالمان دینی در چنین مکان‌هایی داریم.

حفظ بنای تاریخی که ثبت میراث فرهنگی نشده باشد
سلیمانی ادامه داد: این بنای تاریخی حتی اگر در فهرست آثار ملی نیز ثبت نشده باشد به نوعی سرگذشت و تاریخ فرهنگی و دینی، اعتقادی و قومی شهرستان سبزوار در طول تاریخ است و نباید تخریب شود بلکه باید آن را حفظ کنیم.
در حالی که بعضی مسئولان شهرستان در ابتدا از انتشار گزارش ناراحت شدند و افرادی جبهه‌گیری کردند ولی به مرور با پیگیری و پی بردن به عمق مسئله همه به این نتیجه رسیدند که نباید با بی‌تفاوتی و جبهه‌گیری درباره انتقاد‌های سازنده از کنار اینگونه نقدهای مفید عبور کنند.
آنچه مایه خوشحالی است این است که انتشار این گزارش تلنگری بود بر بدنه بعضی نظارت‌های ناکافی و حساس شدن برخی افراد بر روی مکانی تاریخی که با درک نکردن بر اهمیت موضوع توسط برخی افراد، قسمت‌هایی از آن تخریب شده بود و بقیه‌اش در حال تخریب شدن است.
و نکته آخر اینکه صرف انجام نامه‌نگاری‌هایی که شاید پاسخ آن چند ماه طول بکشد به جایی نخواهیم رسید از همین رو باید همه نهادها با هم متحد شده و فکری اساسی برای بازسازی و مرمت این بنای تاریخی شهرستان کنند. 
علی اکبر ملکی

۰۹ شهريور ۱۳۹۵

مطالب مرتبط

مدرسه‌ علمیه‌‌ای دارای موقوفات میلیونی اما محروم از هزینه نگهداری