علی اکبر ملکی/ بحران آب در شهرستان خوشاب در حالی قبل از رسیدن به پیک مصرف تابستان آغاز شده که قطعی های مکرر آب در بسیاری از روستاها امان مردم را بریده و با اعتراضات زیادی همراه شده است تا جایی که نشتی های مکرر آب و شکستگی لوله ها به دلیل پوسیده بودن لوله های شبکه اصلی آب و درست نبودن برخی از زیر ساخت ها و طراحی مخازن آبی و افزایش جمعیت روستاییان در تابستان تمام تلاش و نیروی مسئولان آبفا را صرف خدمات رسانی و رفع مشکلات کرده و عملا فکر و انرژی مسئولان را برای پرداختن به برنامه ریزی آینده از آن ها گرفته است. به گزارش بصیرت خوشاب به نقل از خراسان رضوی، بحران آب در بسیاری از روستاهای شهرستان خوشاب در حالی قبل از شروع گرمای تابستان آغاز شده که در بازدید مدیر دفتر مدیریت بحران شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی از شهرستان خوشاب باور این حجم از بحران آب و قطعی های مکرر آب در بسیاری از روستاهای این شهرستان و مشکلات زیرساختی برایشان سخت شده است.
استفاده از لوله های بدون کیفیت برای احداث شبکه های اصلی آب! مهدی قارزی از اهالی روستای قارزی در گفت وگو با خراسان رضوی با اشاره به این که بیش از دو هفته است در روز آب نداریم و گاهی بعضی از ساعات شب آب وصل می شود و مجبوریم شبانه آب برای مصرف ذخیره کنیم،اظهار کرد: متاسفانه در کنار نبود آب شرب در روستا نشتی مکرر آب در مسیر لوله های اصلی روستای قارزی و حسن آباد باعث شده است بیشتر آب شرب در مسیر راه از دست برود و آبی برای خوردن به روستا نرسد.وی اضافه کرد: حدود 10 سال قبل لوله های آب این روستا را با کمک خیران و اهالی روستا تعویض کردیم و در زمان تعویض به رغم این که به مسئولان آبفا تاکید کردیم لوله هایی که اداره آب برای لوله کشی روستا در حال استفاده است کیفیت مناسب ندارد و پوسیده است اما آن ها تاکید کردند همین لوله ها استفاده شود و بعد از لوله کشی کمتر از شش ماه نشتی های آب و قطعی آب در روستا شروع شد. قارزی افزود: بعد از افتتاح از آب لوله قارزی به یک شهرک دیگر و مرغداری نیز آب رسانی کردند در حالی که لوله احداثی برای آب روستای قارزی در حدود 2 اینچ در نظر گرفته شده بود و جواب گوی مصرف نقاط دیگر نبوده و نیست. خراسان رضوی چندین سال است به مشکلات آب شهرستان خوشاب پرداخته و هر سال مشکلات آب این شهرستان را به مسئولان گوشزد کرده است.
قطعی برق عامل تشدید بحران خراسان رضوی در گزارشی در گذشته با عنوان « قطعی برق تشدید کننده تنش آبی برخی روستاهای خوشاب» به مشکلات مخازن آبی و نرسیدن آب به برخی از روستاها اشاره کرد. در حالی که امسال تاکنون قطعی های برق در مسیر آب شرب روستاها اعمال نشده است اما قطعی های مکرر روزانه برق در برخی از سال ها باعث شده مخازن آبی بسیاری از روستاها در زمان قطعی برق تخلیه شود و تا زمان پر شدن و بالا آمدن سطح مخازن آب برخی اوقات وصل مجدد آن چند ساعت طول می کشد. مرحوم جعفر اسماعیلی نیا رئیس آبفای وقت خوشاب در گفت وگو با خراسان رضوی با ذکر مثالی خاطرنشان کرده بود: وقتی برق برخی از نقاط قطع می شود چهار حلقه چاه تغذیه آب یک مجتمع آبی قطع می شود و مقصر قطعی آب در این مناطق اداره آب نیست. وی از دیگر مشکلات آب در شهرستان خوشاب به برخی از انشعابات غیر مجاز برای آبیاری کشاورزی و دامداری در برخی روستاها و قطع آن توسط کارکنان اداره آب اشاره کرد.
کوچک بودن مخازن آبی روستاها/ فرسودگی لوله ها خراسان رضوی در گزارش دیگری با عنوان « مجتمع های آب رسانی و معضل توزیع عادلانه آب روستاها» به مشکلات آب روستاهای شهرستان خوشاب پرداخت و در آن به موضوع کوچک بودن طراحی مخازن آبی و مشکلات طراحی آن ها اشاره کرد ولی برخی از مسئولان مشکلات را به گردن قطعی های مکرر برق انداختند.بعد از گذشت یک سال مجدد با شروع مشکلات آبی روستاهای شهرستان خوشاب قبل از شروع تابستان تنش آبی و بحران آب در این شهرستان به خوبی نشان داد مشکل آّب جدی است و قطعی های مکرر برق تاثیر زیادی در اصل موضوع ندارد و یکی از عوامل اصلی قطع و وصل مکرر آب در روستاها فرسودگی شبکه آب رسانی روستاهای شهرستان خوشاب است.
در گزارش قبلی خراسان رضوی «امیر عباس عباسی» بخشدار وقت نوده انقلاب در گفت وگو با خراسان رضوی با اشاره به این که با قطعی برق ذخیره مخازن آب به دلیل کوچک بودن به سرعت با مصرف آب تخلیه می شود و آب گیری مجدد و رسیدن به ارتفاع خاصی برای بهره‌مندی روستاهای بالا دستی چندین ساعت زمان می برد،تصریح کرد: فرسودگی شبکه های آب معضل دیگری است که باعث هدر رفت آب در شبکه آب می شود.همچنین در این گزارش مرحوم اسماعیلی نیا در زمان حیاتش در گفت وگو با خراسان رضوی با اشاره به کوچک بودن ذخیره آب منبع روستاهای سوزنده و سیدآباد و برخی از روستاهای شهرستان خوشاب اظهار کرده بود: مجتمع آب رسانی به این روستاها و ذخیره منبع آب در روستای سوزنده در گذشته برای 50 خانواده پیش بینی و ساخته شده است اما هم اکنون جمعیت این روستا در حدود 200 خانوار است.
درآمدها با هزینه ها همخوانی ندارد مسئول آبفای خوشاب با انتقاد از مصارف بالای آب توسط برخی از مردم و مصرف کردن سهمیه دیگران افزود: به عنوان مثال در روستای سیدآباد که برخی از مردم درخصوص کمبود و قطعی آب اعتراض دارند 148 خانواده مازاد بر الگوی مصرف و بیشتر از سهمیه تعیین شده در طراحی پروژه‌های مخازن آب،مصرف می کنند که در صورت درست مصرف کردن این خانوارها در این روستا به 176 خانواده آب خواهد رسید.اسماعیلی نیا با بیان این که درآمدها با هزینه بالای تولید آب و توزیع آن هیچ گونه همخوانی ندارد و بیشتر مردم نیز صرفه جویی نمی کنند و بعضا شاهد کاشت درخت و ایجاد باغ در منازلشان در برخی از روستاها هستیم، در پاسخ به مشکلات مجتمع های آب رسانی به روستاها گفت: خوشاب چهار هزار مشترک سیار دارد که در این شهرستان ساکن نیستند و در رفت و آمدند و برخی ویلا و باغ برای خودشان ساخته اند و از آب شرب روستاها برای آبیاری استفاده می کنند که به بسیاری از آن ها تذکر داده ایم و با آن ها برخورد شده است.برای بررسی بیشتر مشکلات آبی شهرستان خوشاب مجدد سراغ مسئولان رفتیم.
جیره بندی آب در برخی از روستاهای نوده انقلاب سجادی پارسا، بخشدار نوده انقلاب در گفت وگو با خراسان رضوی با بیان این که خیلی تلاش کردیم به سمت جیره بندی آب نرویم، اظهار کرد: به دلیل این که روستاهای علیک و کیخسرو در انتهای مسیر مجتمع آب امامت و ونصر قرار داشتند و آب نمی رسید مجبور شدیم با هماهنگی مردم به صورت 8 یا 12 ساعتی آب سهمیه بندی کنیم تا همه روستاها آب داشته باشند ولی روستاهای نوده انقلاب، چرو و جنت آباد به دلیل تامین آب شرب از چاه آب جدا استثنا از جیره بندی هستند. وی در پاسخ به مشکلات خط آب رسانی روستای قارزی گفت: با پیگیری هایی که انجام دادیم مسئولان اداره آب مدعی هستند خط مذکور در سال 90 توسط مردم و خیران کشیده شده و در زمان احداث به دلیل نبود دقت و رعایت اصول مهندسی لوله کشی مردم با تراکتور روی لوله ها را پر کرده اند که با توجه به وجود سنگ ریزه ها و فرو رفتن داخل لوله های آب متاسفانه شکستگی و نشتی آب زیادی در این مسیر داریم. سجادی پارسا اضافه کرد: طول مسیر یاد شده نزدیک به 3 کیلومتر است و پیگیر هستیم تا از طریق مسئولان شهرستانی و استانی بتوانیم مشکل را حل کنیم.وی یکی دیگر از مشکلات برخی از روستاهای شهرستان خوشاب را کمبود آب ذکر کرد و گفت: پیگیریم تا با حفر چاه جدید در منطقه روستای شیرخان یا نصرآباد با جذب اعتبارات تولید را افزایش دهیم و کمبودها جبران شود.
آب رسانی با تانکر در همین خصوص نورمحمدی بخشدار مرکزی شهرستان خوشاب در گفت وگو با خراسان رضوی با تایید برخی از مشکلات موقتی آب در بعضی از روستاهای بخش مرکزی اظهار کرد: با اقدامات انجام شده، حضور در بین مردم و آب رسانی با تانکر به دنبال آرام کردن فضا هستیم.وی افزود: سعی کردیم با کمک مسئولان اداره آب و فرماندار شهرستان با تامین آب شرب مردم مشکلی در این باره نداشته باشند ولی در مسیر روستاهای طالبی، روکی، فوجی و زرقی بخشی از لوله های مسیر اصلی آب رسانی باید به دلیل مشکلاتی که از گذشته دارد تعویض شود.برای پیگیری حل مشکلات آب در شهرستان خوشاب سراغ رئیس اداره آب رفتیم.
شروع مشکلات آبی قبل از قطعی برق و قبل از پیک تابستان سید هادی خادمی در گفت وگو با خراسان رضوی با اشاره به این که در مدت حدود یک ماهی که مسئولیت آبفای شهرستان خوشاب را پذیرفته ام تمام مشکلات به یک باره روی سرمان ریخته شده،تصریح کرد: در سال های گذشته معمولا مشکلات در تابستان شروع می شد ولی امسال قبل از شروع پیک مصرف تابستان مشکلات آب روستاهای شهرستان خوشاب شروع شده و تمام وقتمان را قطعی و وصلی ها و مشکلات شبکه آب پر کرده و گاهی فرصت فکر کردن برای ایده پردازی جدید را نداریم.
وجود 100 کیلومتر لوله فرسوده خادمی با بیان این که 100 کیلومتر از شبکه آب شهرستان خوشاب فرسوده است و باید تعویض شود،افزود: در نقاطی مانند روستاهای روکی، زرقی و طالبی که قطعی آب موقتی داشتیم سعی کردیم با تانکر آب رسانی شود تا مردم مشکلی در این باره نداشته باشند.وی اضافه کرد: وسعت مشکلات آبی در شهرستان خوشاب آن قدر در این سال ها زیاد شده که در سفر یاقوتی نیا ، مدیر دفتر مدیریت بحران شرکت آب و فاضلاب خراسان رضوی وی از این همه مشکل در شهرستان خوشاب متعجب شد.رئیس آبفای خوشاب با بیان این که منکر وجود مشکلات نیستیم ولی در کنار این همه مشکل خدمات رسانی به مردم نیز دیده شود،افزود: تمام تلاش ما خدمت رسانی به مردم است و سعی کرده ایم از حاشیه ها به دور باشیم و گرهی از مشکلات مردم بگشاییم.
ارسال تانکر آب و مدیریت بحران در ابراهیم آباد وی در پاسخ به مشکلات مردم روستای ابراهیم آباد شهرستان خوشاب که گرفتار سیلاب شدند و قنات آب شرب روستا کور شد، تصریح کرد: از لحظه اول بحران در این روستا با اعزام تانکر آب رسانی از سبزوار و قرار دادن تانکر ثابت در روستا تلاش کردیم به مردم خدمت رسانی کنیم و اهالی روستا مشکلی در حوزه آب نداشته باشند. خادمی اضافه کرد:در این روستا 320 متر لایروبی قنات نیاز داریم که تاکنون 110 متر آن انجام شده و خط انتقال 2.5 کیلومتری آب روستا از بین رفته که باید اصلاح و نوسازی شود.
کمک خیران برای آب رسانی وی با تقدیر از خیران و کمک اهالی روستای ابراهیم آباد و تقدیر و تشکر از مسئولانی که در این بحران به کمک اداره آب آمدند اضافه کرد: یکی از خیران که چاه آب در منطقه دارد با آزاد کردن بخشی از آب آن برای مصرف اهالی روستا توسط اداره آب لوله گذاری شد تا مشکل آب مصرفی در بخش های دیگر اهالی روستا حل شود.رئیس اداره آبفای خوشاب اضافه کرد: عمده مشکلات آب شهرستان خوشاب و نیازهای آن در امسال در سه بخش احداث مخزن آب، حفر چاه جدید و قطع آب مشترکین پر مصرف است که برای آبیاری بعضا باغ ها و درختان از آن استفاده می کنند.وی در پاسخ به این که در زمینه قطع آب مشترکان پر مصرف با چه مشکلاتی روبه رو هستید گفت: به دلیل مشکلات قانونی مستقیما نمی توانیم آب شرب مشترکان پر مصرف را قبل از اخطار قطع کنیم و در نتیجه مدت زمان زیادی را صرف می کند. اقدامات فرهنگی انجام شود خادمی تصریح کرد: در روستاهایی نظیر عنبرستان، عنابستان، گل گنبد، چاهک نشیب و دیوانگاه با مشکلاتی نظیر آبیاری درختان از طریق آب شرب روبه رو هستیم اقدامات لازم برای برخورد با قانون شکنان و مشترکین پر مصرف انجام شده ولی مهم ترین کار اقدامات فرهنگی است که باید مسئولان و متولیان فرهنگی در این زمینه به ما کمک کنند.آن چه که به خوبی روشن و واضح است این روزها بسیاری از اهالی روستاهای شهرستان خوشاب نیازمند آب شرب هستند و برخی از مسائل زیرساختی نظیر طراحی های بعضا غلط، به حساب نیاوردن جمعیت سیار روستاها و فرسودگی و نشتی های مکرر لوله های آب از مشکلاتی است که با کمک و همدلی مردم و مسئولان به خوبی حل شدنی است ولی روی هم قرار دادن مشکلات و بی توجهی به آن ها قطعا بحران و تنش آبی شهرستان خوشاب را تشدید خواهد کرد و بر دامنه اعتراضات مردمی خواهد افزود.
