در یک شب بارانی در آخرین شب‌های اولین ماه زمستانی ۹۶ پای به محفلی قرآنی در سبزوار می‌گذارم که تقریبا تمام قاریان قرآنش پیرمردان هستند و از حضور جوانان در آنجا خبری نیست؛ جلسه‌ای که بزرگ‌ترهای آن اذعان دارند باید جوانان را در مدیریت جلسات به کار گرفت تا این امر باعث حضور آنان در چنین جلساتی شود.
در یک شب زمستانی در حالی که رحمت الهی در حال نزول است و زمین تشنه و کویری سبزوار را سیراب می‌کند پای به جلسه‌ای قرآنی در سبزوار می‌گذارم که پیرمردان در حال تلاوت قرآن هستند و خبری از حضور جوانان نیست. جلسه قرآن مسجد امام حسین(ع) معروف به مسجد کلاه فرهنگی که به نام حضرت علی اکبر(ع) نامگذاری شده تقریبا روبروی مدرسه فخریه سبزوار واقع در خیابان بیهق قرار گرفته و از قدیمی‌ترین جلسات قرآن با بیش از نیم قرن در این شهرستان است که در سال ۱۳۳۰ شمسی دایر شده و برخی از اعضا و اساتید این جلسه قرآنی به رحمت خدا رفته‌اند و امروز جایشان با نصب یک عکس خالی بر روی دیوار مسجد پر شده است. جلسه قرآن هیئت حضرت علی اکبر(ع) از اولین و پرسابقه‌ترین جلسات قرآنی است که در اداره تبلیغات اسلامی سبزوار به ثبت رسیده و به مرور زمان به دلیل استقبال مردمی و هجرت برخی از اساتید قرآنی از این مسجد، به سه جلسه قرآنی دیگر منشعب شده است که عبارتند از جلسات قرآنی مسجد جامع، حسینیه جوادالائمه(ع) و جلسه قرآنی مسجد افتخاری. توسط برخی از اساتید قرآنی این مسجد قدیمی در قبل از انقلاب و اوایل پیروزی انقلاب اسلامی مانند استاد محمودی در دارالحفاظ مسجد جامع سبزوار و مسجد امام حسین(ع) جلسات آموزش قرآن برای نوجوانان برگزار شده است.
برای تحقیق بیشتر درباره این جلسه قرآنی به سراغ یکی از قدیمی‌ترین اساتید قرآنی می‌روم که امروز پیرمردی ۷۵ ساله شده و گوش‌هایش به سختی او را برای شنیدن کلمات یاری می‌کنند و مجبور هستم از پسرش در این رابطه کمک بگیرم.
علی اندیشمند، فرزند ارشد این استاد قرآنی که خود نیز استاد قرآن جلسه است، به خبرنگار ایکنا گفت: با گذشت زمان به دلیل تغییر سبک تلاوت قرائت‌های قدیم قرآن و اشتیاق جوانان به قرائت‌های مجلسی، جوانان امروزی کمتر رغبت و تمایل دارند در این جلسات حضور داشته باشند و در کنار بزرگ‌ترها در این جلسات قرآنی که توسط افراد مختلف و معمولا آهسته و کند تلاوت می‌شود، شرکت کنند.
برخی از قاریان قرآن به مادیات اهمیت می‌دهند وی با بیان اینکه باید قرآن را برای قرآن بخواهیم نه برای مادیات دنیوی، افزود: یکی از مشکلات امروزی در حوزه قرآن این است که برخی از قاریان جوان به دنبال مادیات رفتند و مانند برخی از هنرمندان هدف را فقط مادیات قرار دادند و از اخلاص در قرآن دور شدند. اندیشمند با تاکید بر اینکه از کودکی یکی از اعضای ثابت جلسات قرآنی بوده است، ابراز کرد: پدرم از کودکی علاقه شدیدی به یادگیری قرآن داشته و برای یادگیری کلام خدا حاضر می‌شود که در جوانی از درآمدش هزینه کند. وی با اشاره به قرآن‌هایی که از سازمان تبلیغات اسلامی برای جلسه قرآنشان دریافت کردند، افزود: پدرم قبل از تحویل قرآن‌ها به مسجد، تمام ۲۰ جلد کلام‌الله مجید را جداگانه در مدتی کوتاهی تلاوت کرد و بعد از قرائت کامل این قرآن‌ها، آنها را به جلسه قرآن تحویل داد.
خادم این جلسه قرآن در حال پخش چای برای قاریان قرآن است و از این فرصت استفاده می‌کنم و دقایقی با او که حدودا ۵۰ ساله است، به گفت‌وگو می‌نشینم؛ محمد خادم‌نیا، با اشاره به اینکه از کودکی در این جلسات قرآنی حضور داشته است، به خبرنگار ایکنا گفت: جلسه قرآن مسجد امام حسین(ع) هر هفته چهارشنبه بعد از نماز مغرب و عشا در حال برگزاری است و در ماه مبارک رمضان هر روزه برگزار می‌شود. وی با اشاره به اینکه محمد اندیشمند از اساتید قرآن قدیمی این جلسه است که در حال حاضر به دلیل کهولت سن امکان حضور تمام مدت ندارد، افزود: در حال حاضر گاهی اوقات علی اندیشمند، فرزند ایشان و محمد علی بابایی در این جلسات به عنوان مربی و غلط گیر حاضر می‌شوند. وی با ابراز اینکه اکثر جوانان از این منطقه کوچ کرده و در منطقه دیگری ساکن هستند و گاهی اوقات برخی از جوانان در جلسات قرآنی حاضر می‌شوند، ابراز کرد: در ایام محرم اکثر این افراد به این منطقه باز می‌گردند.
خادم‌نیا با اشاره به اینکه در این جلسه قرآنی معمولا همه افرادی که می‌توانند قرآن را قرائت کنند، چند آیه از کلام‌الله مجید را تلاوت می‌کنند، افزود: حداقل در طول سال، ۳۰ جزء از قرآن به طور کامل تلاوت می‌شود.
در ادامه گفت‌وگوها به سراغ چند نفر دیگر از باسابقه‌ترین اعضای این جلسه قرآنی می‌روم؛ عباسعلی باشتنی که حدود ۵۰ سال است در این جلسه قرآنی شرکت دارد، با اظهار اینکه از اساتید قرآنی حاضر در این جلسات می‌توان به حضور آقایان بابایی و کیقبادی در این جلسات اشاره کرد، گفت: این مسجد به نام امام حسین(ع) است ولی کوچه‌ای که در آن قرار گرفته از گذشته به دلیل برخی از ساکنان آن که از کلاه فرنگی استفاده می‌کردند، کلاه فرنگی ملقب شده و نام دیگر این مسجد، مسجد کلاه فرنگی نام گرفته است.
عباسعلی نامنی، پدر شهید ابراهیم نامنی که از بازاریان خیابان بیهق است و حضور منظمی در این جلسات دارد، افزود: از کودکی در این جلسه قرآنی شرکت کرده و به مرور در کنار اساتید قرآنی از جمله مرحوم استاد محمودی و جوکار قرآن را یاد گرفته است.
برخی از جوانان از برکات تلاوت قرآن در زندگی غافلند وی با ابراز اینکه هر روز در منزل یک صفحه از قرآن تلاوت دارد، تصریح کرد: برخی از جوانان به درستی تلاوت قرآن را یاد ندارند و برخی نیز به شرکت در جلسات قرآنی اهمیت نمی‌دهند و از برکات قرآن در زندگی غافل هستند. وی اضافه کرد: از ویژگی‌های اساتید قرآنی قدیم شرکت در جلسات قرآنی مختلف بدون چشمداشت مالی بود که استاد محمودی به غیر از شرکت در جلسه قرآنی این مسجد، در شب‌های سه شنبه در جلسه قرآن مسجد جامع شرکت داشته است. وقتی از او سؤال می‌کنم برای تلاوت قرآن کار و کاسبی را رها می‌کنید ضرر نمی‌کنید، گفت: آنچه که روزی من باشد خداوند سبحان خودش برایم می‌فرستد و من برای داشتن عاقبتی نیک بیشتر تلاش می‌کنم. در ادامه گفت‌وگو حسین افچنگی یکی دیگر از اعضای این جلسه قرآنی که قرآن را قبل از انقلاب در مکتب‌خانه روستای افچنگ زیر نظر مرحوم آقامیر یاد گرفته است، به خبرنگار ایکنا گفت: این مسجد گرچه بازسازی شده ولی قدمتی بیش از یک قرن دارد و من شخصا ۵۰ سال است در جلسات قرآنی آن شرکت دارم. این بازنشسته تأمین اجتماعی درباره عدم حضور جوانان در این جلسه قرآنی، اظهار کرد: جوانان کم حوصله شده‌اند و رغبتی به شرکت در این جلسه قرآنی در کنار پیرمردان را ندارند. علی‌اکبر کیقبادی، معلم سابق قرآن آموزش و پرورش سبزوار که این روزها دوران بازنشستگی را سپری می‌کند و به عنوان استاد قرآنی در این جلسات شرکت دارد، در گفت‌وگو با ایکنا، اظهار کرد: در حدود چهل سال است در این جلسه قرآنی شرکت می‌کنم.
وی که خودش دارای رتبه دوم و سوم شهرستانی در رشته قرائت مسابقات قرآن است، افزود: قبلا خانه ما کنار مسجد قرار داشت و یادم هست که قبل از انقلاب دو تا طلبه جوان به این مسجد و محله آمدند که یکی از آنها با نام وکیلی با تشکیل کلاسهای قرآن در تابستان ما را جذب کلاسهای قرآن و مسجد کردند و بعدا در کلاسهای آقای محمودی و استاد فولادوند شرکت کردیم.
جلسه قرآن ما جذابیتی برای جوانان ندارد/عدم حضور جوانان در مدیریت جلسات قرآنی این معلم قرآنی درباره عدم حضور جوانان در این جلسه قرآنی اظهار کرد: جوان در این منطقه کم داریم و همچنین جلسه قرآنی ما جذابیتی برای جوانان ندارد. وی با اشاره به اینکه یکی از علل رونق داشتن برنامه‌های ماه محرم حضور جوانان و مدیریت آنان در این مراسم است، تاکید کرد: در جلسات قرآنی برخلاف برنامه‌های محرم، همه افراد مسن پای کار هستند. این معلم قرآنی با ابراز اینکه بیشتر این افراد برای روخوانی و روانخوانی در جلسه قرآن شرکت می‌کنند، افزود: ما در این جلسات قرآنی به عنوان غلط گیر هستیم و آموزش تجوید در سطح بالا نمی‌توانیم داشته باشیم، چرا که حاضران جلسه بعضا کشش ندارند و یک جوان نیز چنین جلساتی را نمی‌تواند تحمل کند زیرا نیاز به آموزش‌های سطح بالاتری دارند./ایکنا
