کمبود بذر اصلاح شده گندم مانعی برای افزایش تولید محصول استراتژیک
گزارش مشکلات کاشت گندم در شهرستان خوشاب
علی اکبر ملکی-فصل پاییز در حالی از راه رسیده است که کشاورزان خراسانی بعد از کمبود و گرانی کود، برای کاشت گندم با مشکل کمبود و گرانی بذر گندم اصلاح شده هم روبه رو هستند و در حالی که فرصت طلایی کاشت گندم در حال از دست رفتن است، مسئول تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان رضوی با تایید کمبود بذر گندم می گوید: به حدود 18 هزار تن بذر گندم نیاز داریم و تا کنون فقط 2 هزار تن بر اساس یارانه ای که در ابتدای سال تعیین شده بود، بذر توزیع شده است و با تغییر قیمت های خرید تضمینی گندم، تخصیص یارانه دولت به بذر گندم حذف شد.
گلایه کشاورزان
علی عزتی از کشاورزان گندم کار سلطان آبادی در خوشاب به خراسان رضوی گفت: از اواخر مهر امسال برای دریافت بذر گندم اصلاح شده به جهاد کشاورزی این شهرستان مراجعه کردم ولی مسئولان فقط وعده می دهند و با تهیه فهرستی گفتند منتظر رسیدن بذر گندم با قیمت های جدید باشید. وی با اظهار این که معمولا از اواخر آبان چاه های کشاورزی به دلیل تمام شدن سهمیه آب خاموش می شوند و همچنین با شروع بارندگی ها فرصت زیادی برای کاشت گندم نداریم، افزود: در سال جهش تولید و برای خودکفایی گندم در کشورمان امروز نیازمند بذر گندم هستیم و اگر فرصت کاشت گندم تمام شود، ارائه بذر توسط مسئولان همانند درمان فرد سکته زده ای است که بعد از فوتش اقدام به درمان می کنند.
حسن آبادی، مسئول شرکت تعاونی روستایی قوچان (یکی از شرکت های توزیع کننده بذر گندم در خراسان رضوی) به خراسان رضوی گفت: بذر تولیدی را از کشاورزان با قیمت 2700 تومان خریداری می کردیم و با یارانه 1000 تومانی که قبلا دولت در اختیارمان قرار می داد، این بذر به دست کشاورزان می رسید.وی با اظهار این که قیمت تولید بذر در ابتدای سال 4000 تومان بوده که با 700 تومان یارانه پرداختی دولت 3300 تومان به کشاورزان تحویل می دادیم، افزود: با آزاد سازی قیمت ها این یارانه هم اکنون به 400 تومان کاهش یافته است.حسن آبادی اضافه کرد: به دلیل مشکلاتی که در تولید بذر گندم در بهار امسال به وجود آمد 60 درصد افت تولید بذر گندم داشتیم.
سید شاکری مسئول شرکت تعاونی روستایی عشق آباد نیشابور به خراسان رضوی گفت: انتظاری که از دولت داشتیم تعیین قیمت خرید تضمینی گندم به میزان حداقل پنج هزار تومان از کشاورز با توجه به گرانی 500درصدی کود و افزایش 200 درصدی بقیه عوامل تولیدی گندم بود ولی این گونه نشد و کشاورزان رغبتی به کاشت گندم ندارند و دلسرد شده اند.وی با اشاره به این که دام داران و کشاورزان در خط مقدم جنگ اقتصادی با ایثار و مقاومت در حال فداکاری هستند، افزود: هر سال قیمت بذر گندم 15 درصد بالاتر از قیمت خرید تضمینی بود و سال قبل که 10 درصد تعیین شده بود، کشاورزانی که بذر اصلاح شده می کاشتند رغبتی به کاشت بذر گندم نشان ندادند.شاکری با بیان این که با تمام مشکلات گرانی حمل و نقل که در برخی از مسیرها چهار برابر شده تا کنون به 80 درصد تعهد خودمان برای تهیه و توزیع بذر اصلاح شده در استان عمل کرده ایم، ادامه داد: با قیمت های اعلام شده توسط دولت، کشاورز و تولیدکننده سرگردان هستند و در حالی که قیمت های تولید به شدت افزایش یافته، بر سر دوراهی قرار گرفته اند.
وی اضافه کرد: سه عامل بی رغبتی کشاورزان به کاشت گندم، تامین نشدن نقدینگی لازم برای شرکت های تعاونی طرف حساب خرید و تولید بذر اصلاح شده و خسارت های وارد شده به گندم کاران در اردیبهشت و خرداد امسال به دلیل عوامل طبیعی، از دلایل کمبود و گرانی بذر اصلاح شده در بازار است.در حالی که تامین کنندگان بذر اصلاح شده عوامل طبیعی را علت کاهش تولید این بذر در خراسان رضوی بیان می کنند اما ساربان، مسئول تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان رضوی استقبال نکردن کشاورزان گندم کار از خرید بذر اصلاح شده در سال های گذشته و تامین نشدن کافی بذر اصلاح شده برای کاشت را مطرح می کند.
بدهکاری جهاد کشاورزی خراسان
ساربان با انتقاد از تامین نشدن بودجه کافی برای پرداخت یارانه گندم کاران بذر اصلاح شده در استان به خراسان رضوی گفت: از زمانی که من این مسئولیت را قبول کرده‌ام تا کنون بدهی سال 97 به شرکت های تعاونی تولید کننده و خریدار بذر اصلاح شده پرداخت شده و از بدهی جهاد در سال 98 تا کنون 60 درصد مانده که هنوز پرداخت نشده است.
وی با اشاره به این که در خراسان رضوی برای کاشت گندم به حدود 18 هزار تن بذر نیاز داریم و تا کنون فقط 2 هزار تن بر اساس یارانه ای که در ابتدای سال تعیین شده بود، توزیع شده است، گفت: با تغییر قیمت های خرید تضمینی گندم، یارانه پرداختی دولت به بذر گندم حذف شد و قیمت جدید بذر گندم هر کیلوگرم 3900 تومان تعیین شده است.
ساربان با اشاره به یکی از مشکلات به وجود آمده بعد از تعیین نرخ جدید خرید تضمینی گندم افزود: حتی با وجود تعیین قیمت 3900 تومانی بذر اصلاح شده، برخی کشاورزان تمایل دارند از این بذر استفاده کنند و گندم خودشان را برای فروش در سال آینده نگه دارند.وی اضافه کرد: برای حل مشکل کمبود بذر اصلاح شده در خراسان رضوی پس از مکاتبه‌ای که با 22 نقطه استان داشتیم به زودی مشکل حل خواهد شد و با توجه به پیش بینی وضعیت آب و هوا فرصت کافی برای کاشت گندم وجود دارد.
نبود برنامه ریزی
آن چه واضح است خسارت های وارد شده به بخش تولید بذر اصلاح شده در استان قبل از فصل کاشت کاملا مشخص بود و باید تمهیدات مناسبی برای تامین بذر مورد نیاز کشاورزان اندیشیده می شد. با بالا رفتن نرخ خرید تضمینی گندم، یکی از علل کمبود در بازار را در حالی که بذر گندم تهیه شده برای امسال باید از قبل تهیه می‌شد،می توان سودجویی برخی و حذف یارانه ها دانست.
