یادی از خاطرات و سنت‌های قدیمی در ماه رمضان

سنت های ماه رحمت الهی

چگونگی تعیین اوقات شرعی در گذشته/ ستاره سحر؛ راهی برای تشخیص صبح صادق -بصیرت خوشاب nemz.ir

بازدیدها: 7126

یادی از خاطرات و سنت‌های قدیمی در ماه رمضان

وقتی پای سخنان برخی از بزرگان می‌نشینیم انقدر خاطره شیرین از دین اسلام دارند که تا ساعت‌ها کنارشان حضور داشته باشیم، گذشت زمان را حس نمی‌کنیم؛ چرا که از سنت‌های خوبی سخن می‌گویند که در گذشته وجود داشته و در هم‌اکنون سراغ کمتری می‌توان از آن‌ها گرفت.

سنت‌هایی که تغییر کرده و اذانی که قطع می‌شود

در ماه ضیافت الهی وقتی به سراغ پدربزرگ‌ها و مادربزرگ‌ها می‌رویم، خاطرات زیادی با بیش از نیم قرن عبادت و بندگی خدا در ماه مبارک رمضان در ذهن دارند و برخی سنت‌های قدیمی را به خوبی به یاد می‌آورند و در حالی که این روزها تمام امکانات برایشان مهیا است، اما آن سادگی، لذت و عبادت و بندگی خدا را در ماه ضیافت الهی در گذشته بیشتر دوست دارند.

معصومه سبزواری یکی از سالخوردگان شهرستان سبزوار در خصوص آداب و سنت‌های ماه مبارک رمضان در این شهرستان در گفت‌وگو با ایکنا از خراسان رضوی اظهار کرد: در قدیم آداب و رسوم شهرستان سبزوار در ماه مبارک رمضان از غنای خاصی برخوردار بود و افراد با ذوق و شوق خاصی آداب رمضان را به جا می‌آوردند اما امروزه با هجوم فرهنگ‌های دیگر و مشكلات زندگی شهری و ماشينی، آداب و مراسم رمضان كم‌رنگ‌تر و حتی بسياری از آن‌ها به فراموشی سپرده شده است.

وی ادامه داد: در گذشته به دلیل اینکه از تاریخ دقیق ماه مبارک رمضان اطلاع دقیقی نداشتند روز قبل از ماه رمضان را «یوم الشک» می‌نامیدند و با روزه گرفتن به استقبال ماه میهمانی خدا می‌رفتند. از سنت‌های قدیمی سبزوار می‌توان به برگزاری پر شور جلسات قرآنی در محلات مختلف در منازل اشاره کرد و یا از سنت دادن افطاری و حلیم در شب‌های قدر ماه مبارک رمضان در بسیاری از نقاط شهری و روستایی نام برد.

اذانی که قطع می‌شود

علیرضا رادمان، مسئول کانون‌های فرهنگی ـ هنری مساجد سبزوار در این رابطه در گفت‌وگو با ایکنا بیان کرد: در روزگار ما با آنکه تجهیزات و امکانات به روز الکترونیکی مهیاست و روی اکثر گوشی‌های اندروید نرم‌افزار اوقات شرعی و اذان‌گو نصب شده اما وقتی وقت اذان می‌شود، بسیاری از جوانان و مردم صدای اذان را قطع می‌کنند و کمتر فردی را مشاهده می‌کنیم، صبر کند اذان تا انتها پخش شود و یا در جمع عمومی بلافاصله صدایش را قطع نکند.

وی با بیان اینکه در روزگار قدیم بسیاری از مردم از یکدیگر برای اذان گفتن سبقت می‌جستند تا در کوچه و مسجد خودشان به صورت زنده اذان بگویند و برای افطار و سحری یکدیگر را مطلع کنند، افزود: در روزگار ما بسیاری از افراد و مسئولان مختلف شعار زیاد می‌دهند و از انجام برخی از فعالیت‌های فرهنگی ساده که هیچ هزینه‌ای ندارد، شانه خالی می‌کنند.

وقتی سخنش به اینجا می‌رسد، یاد جمله حجت‌الاسلام قرائتی می‌افتم که بیان کرده بود: «بسیاری از افراد جامعه خجالت می‌کشند حتی اذان را با صدای بلند در بین جمع بگویند.»

مسئول کانون‌های فرهنگی مساجد سبزوار تصریح کرد: در گذشته بسیاری از مردم در خانه‌های خودشان در ماه مبارک رمضان جلسات قرآن برگزار می‌کردند و افرادی که حتی قرآن بلد نبودند از این جلسات قرآنی استقبال و به برگزاری آن از نظر معنوی و یا مادی کمک می‌کردند، در روزگار امروزی بسیاری بر این باور هستند که باید استاد قرآنی تمام کارها را انجام بدهد، تمام هزینه‌های برگزاری جلسات را نیز متحمل شود و از صدای خوشی نیز برخوردار باشد.

جلسات قرآن ۳ نفره

وی با تأکید بر اینکه در روزگاران قدیم داشتن صدای خوش برای برگزاری جلسات قران ملاک عمل نبود و هرکسی که مکان مناسبی در منزل داشت حتی با سه یا پنج نفر جلسات قرآنی را در ماه مبارک رمضان و در طول سال تشکیل می‌دادند، گفت: متأسفانه با تغییر نوع نگاه مردم و تحول در فرهنگ‌های گوناگون، بسیاری از این جلسات قرآنی به مرور زمان حذف شده و این روزها تعداد افراد بیشتری در جلسات قرآنی حاضر می‌شوند که البته این مورد بسیار مطلوب است، از یک الی دو قاری خوش صدا برای ترتیل قرآن بهره می‌برند و بقیه از تلاوت قرآن در ماه ضیافت الهی محروم می‌مانند.

رادمان بیان کرد: باید تغییر نوع نگاه مردم و رجوع به برگزاری این نوع جلسات قرآنی توسط متخصصین در جامعه آسیب‌شناسی شود. در گذشته مردم برای معلمان دینی و قرآن در مدارس و در سطح شهر احترام خاصی قائل بودند و از دانش او به عنوان یک عالم آگاه در بسیاری از جلسات عمومی و خصوصی به عنوان مبلغ دینی استفاده می‌کردند اما این روزها معلم دینی در جامعه در حاشیه قرار گرفته و گاهی در مدارس از افراد غیرمتخصص برای تدریس دروس دینی و قرآن استفاده می‌شود که خود نوعی آسیب است.

مسئول کانون‌های فرهنگی مساجد سبزوار با اشاره به اینکه در سحرهای ماه مبارک رمضان در قدیم برخی از افراد همیشه قبل از اذان با در زدن و یا با قرائت مناجات از طریق پشت‌‌بام‌ها و یا پشت بلندگوی مسجد مردم را برای سحری خوردن بیدار می‌کردند و دقایقی قبل از اذان نزدیک شدن به زمان اقامه نماز و پایان فرصت خوردن سحری را اعلام می‌کردند، تصریح کرد: با ورود تکنولوژی این روزها تقریباً دعا و مناجات‌خوانی و اذان گفتن توسط مؤذن در مساجد حذف شده و بسیاری از مساجد به صورت الکترونیکی اذان می‌گویند.

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *