سو گیری در سواد رسانه به روایت هوش مصنوعی

سوگیری :
✍علی اکبر ملکی
به گزارش پایگاه خبری بصیرت خوشاب سو گیری در رسانه ها به معنای ارائه اطلاعات به صورت #جانبدارانه یا #تحریف شده است که میتواند بر #افکار_عمومی تأثیر بگذارد.
این سوگیریها در قالب های مختلفی مانند انتخاب اخبار، استفاده از زبان جهت دار، حذف اطلاعات کلیدی، یا تأکید بر جنبه های خاصی از یک رویداد ظاهر میشوند.
در زیر تعدادی از مثال های عملی از سوگیری رسانه ها در نقاط مختلف جهان آورده شده است:
۱. سوگیری انتخاب (Selection Bias)
- مثال: رسانه های غربی در سال ۲۰۱۹ به طور گسترده به اعتراضات هنگ کنگ پرداختند، اما اعتراضات مشابه در الجزایر یا عراق را نادیده گرفتند.
- نوع سوگیری: انتخاب گزینشی اخبار بر اساس اولویتهای سیاسی یا ایدئولوژیک.
۲. سوگیری حذف (Omission)
- مثال: گزارش دهی برخی رسانه های آمریکایی درباره تحریم های ایران بدون اشاره به تأثیرات انسانی آن بر مردم عادی.
- نوع سوگیری: نادیده گرفتن اطلاعات مهم برای شکل دهی به روایت خاص. ۳. سوگیری چینش (Placement Bias)
- مثال: قرار دادن اخبار مربوط به شکست یک سیاستمدار مخالف در صفحه اول روزنامه، در حالی که موفقیتهای او در صفحات داخلی آمده است.
@khoshab1 - نوع سوگیری: اولویت بندی اخبار برای جلب توجه بیشتر به روایت مورد نظر. ۴. سوگیری زبانی (Framing Bias)
- مثال: توصیف یک تظاهرات به عنوان «شورش» (از سوی رسانه های محافظه کار) یا «اعتراض مسالمت آمیز» (از سوی رسانههای لیبرال).
- نوع سوگیری: استفاده از واژه های باردار برای جهت دهی به برداشت مخاطب. ۵. سوگیری احساسی (Sensationalism)
- مثال: تمرکز شبکه های خبری مانند فاکس نیوز بر جنایتهای مهاجران در اروپا برای ایجاد ترس و افزایش بینندگان.
- نوع سوگیری: بزرگنمایی اخبار منفی برای جذب مخاطب.
۶. سوگیری تأییدی (Confirmation Bias)
- مثال: رسانه های طرفدار محیطزیست که تنها به داده های هواشناسی اشاره میکنند که تغییرات اقلیمی را تأیید میکنند و گزارشهای مخالف را نادیده میگیرند.
- نوع سوگیری: تقویت باورهای موجود مخاطبان.
@khoshab1
۷. سوگیری حزبی (Partisan Bias) - مثال: پوشش انتخابات آمریکا در MSNBC (لیبرال) به نفع دموکراتها و در فاکس نیوز (محافظه کار) به نفع جمهوریخواهان.
- نوع سوگیری: حمایت آشکار از یک جناح سیاسی. ۸. سوگیری شرکتی (Corporate Bias)
- مثال: شبکه CNBC (مالکیت کمپانی NBCUniversal) که گزارشهای مثبت درباره شرکتهای بزرگ فناوری مانند اپل یا آمازون ارائه میدهد.
- نوع سوگیری: تأثیر منافع مالی مالکان رسانه بر محتوا. ۹. سوگیری تصویری (Visual Bias)
- مثال: استفاده از تصاویر تاریک و نامرتب از رهبران مخالف در رسانه های دولتی کشورهایی مانند روسیه یا ترکیه.
- نوع سوگیری: جهت دهی به احساسات مخاطب از طریق عکسها. ۱۰. سوگیری تاریخی (Historical Bias)
- مثال: توصیف حمله آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ به عنوان «مأموریت آزادیبخش» در رسانه های غربی، بدون اشاره به نقش منافع نفتی.
- نوع سوگیری: تحریف رویدادهای تاریخی برای توجیه اقدامات. ۱۱. سوگیری الگوریتمی (Algorithmic Bias)
- مثال: فیسبوک و توئیتر که اخبار مرتبط با خشونت پلیس آمریکا را بیشتر به کاربران محافظه کار نشان نمیدهند.
- نوع سوگیری: فیلتر کردن محتوا بر اساس ترجیحات ایدئولوژیک کاربران. ۱۲. سوگیری بین المللی (Geopolitical Bias)
- مثال: شبکه العربیة (وابسته به عربستان سعودی) که گزارشهایی درباره جنگ یمن ارائه میدهد، اما از نقض حقوق بشر توسط ائتلاف سعودی سخنی نمیگوید.
- نوع سوگیری: تبلیغ سیاستهای دولت حامی رسانه. ۱۳. سوگیری فرهنگی (Cultural Bias)
- مثال: رسانه های اروپایی که اعتراضات زنان در ایران را «مدرن» توصیف میکنند، اما همین اعتراضات در فرانسه را «اغتشاش» می نامند.
- نوع سوگیری: قضاوت بر اساس استانداردهای فرهنگی خودی.
Basiratkhoshab.ir
۱۴. سوگیری آماری (Statistical Bias) - مثال: استفاده انتخابی از آمار بیکاری در دوران ریاست جمهوری ترامپ برای نشان دادن موفقیت یا شکست او.
- نوع سوگیری: دستچین کردن داده ها برای اثبات ادعا.
۱۵. سوگیری سکوت (Silence Bias)
- مثال: عدم پوشش رسانه ای اعدامهای گسترده در چین علیه اقلیت اویغور توسط رسانه های چینی و برخی رسانه های جهانی.
- نوع سوگیری: سکوت عمدی درباره نقض حقوق بشر. ۱۶. سوگیری هویتی (Identity Bias)
- مثال: تمرکز رسانه های هندی بر خشونتهای مسلمانان در کشمیر، اما نادیده گرفتن خشونت های هندوها علیه اقلیتها.
- نوع سوگیری: جهت دهی بر اساس تعصبات قومی یا مذهبی.
بصیرتخوشاب
@khoshab1